Is de kalkoen al verteerd en is je kater overwonnen? Of lig je nog steeds uitgeteld op de sofa? Tijd dan voor nog eens een rondje huiskamerkijken, op zoek naar kersttradities! Vandaag zijn Italië en Frankrijk aan de beurt!
Op tweede kerstdag is het traditie dat je nog wat restjes eet van de overvloedige lunch van kerstdag. Voor de rest probeer je je al zoveel mogelijk terug op te laden voor de oudejaarsfeesten. Daar hoort uitslapen, tv-kijken en een beetje opruimen zeker bij!
Papa Noël
Franse kerstkabouter
In Frankrijk is er al een lange traditie van Kerstmis vieren, maar dan eerder op religieus vlak. Op 24 december zijn er misvieringen om middernacht en een grote kerststal in de kerk mag zeker niet ontbreken. Het is ook hier weer een familiefeest, met een traditioneel ‘Réveillon’ op kerstavond of een kerstbrunch op kerstdag.
Père Noël
Er is natuurlijk ook een kerstman die geschenken brengt. ‘Papa Noël’ wordt bijgestaan door Mama Noël en de lutins, een soort kerstkabouter. Om de geschenken goed te kunnen ontvangen, zetten de kinderen een schoen bij de haard of onder de kerstboom. Papa Noêl komt vanuit Lapland overgevlogen met zijn rendierkudde. Kinderen sturen vooraf brieven met hun wensen naar een speciale kerstpostbus die al sinds 1962 bestaat!
Na WO II kwam er een vleugje Amerikaanse kerst overgewaaid, maar dat kon niet iedereen appreciëren. Sommige Fransen veroordeelden het commerciële aspect van kerstmis.
Réveillon of kerstbrunch
“Treize desserts”
De Fransen zijn lekkerbekken en eten dus ook met Kerst erg uitgebreid. Er staan geregeld oesters op het menu als voorgerecht en ook foie gras is een delicatesse die niet over het hoofd mag worden gezien. De hoofdgerechten variëren regionaal al wel eens.
Buche de Noel
In de streek van de Elzas heb je gans op het menu staan, maar in de Bourgogne dan weer kalkoen met een purrée van kastanjes. Als nagerecht is er de Buche de Noël, een boomstamvormige creatie in ijs of gebak.
In de Provence eten de mensen wel 13 desserten! Wat niét mag ontbreken op de tafel van “Les Treize Desserts” is een brioche met olijfolie, een mendiant-taart en veel gedroogd fruit zoals rozijnen en vijgen. Ook amandelen en walnoten, gekonfijt fruit en noga, kweeperenpasta en mandarijnen vind je op de rijkgevulde dessertentafel! .
Buon Natale!
De kerstboom in Gubbio
In Italië wordt met Kerstmis de nadruk gelegd op de geboortedag van Jezus, vandaar de kerstwens ‘Buon Natale’. Maar de traditie van feesten rond 25 december gaat al veel lager terug! In de Romeinse tijd had je de festiviteiten van Saturnalia, een soort zonnewendefeest om het lengen van de dagen te vieren.
Kerststal
In de bergstreken aan de Oostenrijkse grens zijn er ook wel kerstmarkten te vinden. Enkele grote steden hebben intussen de traditie overgenomen en in Firenze vind je dan ook een gigantische Duits geïnspireerde kerstmarkt met allerlei activiteiten. In de bergstreek van de Abruzzen komen de herders elk jaar met hun doedelzakken en fluiten naar de dorpen om kerstmis te vieren.
De kerstversiering in Italië bestaat uit hulst en maretak, waar een ‘ceppo, een soort piramide, mee wordt gevormd. Er zijn ook veel kaarsen en allerlei kerstattributen om de ceppo extra glans te geven.
In de steden en dorpen zie je veel verlichte straten en vaak ook een prachtige presepio, een levensgrote kerststal. In Gubbio in de provincie Umbrië zie je de allergrootste kerstboom van Italië. Er is 12 km lichtsnoer nodig om een prachtig verlichte kerstboom te vormen! In Toscane zijn de palazzi mooi versierd en verlicht en vind je in de straten stalletjes met geroosterde noten en kastanjes. En veel andere plaatselijke specialiteiten, natuurlijk!
In Rome wordt op kerstavond vanop het Castel San Angelo een kanonschot afgevuurd, om de feestdagen plechtig in te luiden. Een andere traditie is het verbranden van de ceppo op het dorpsplein : een houtblok moet brandend worden gehouden van kerstavond tot nieuwjaarsdag, als het ware van oud naar nieuw!
Menu op kerstavond
torrone
Kerstavond
Italië heeft al naargelang de regio andere gerechten op het kerstmenu. Je viert het feest traditioneel ‘in famiglia’ natuurlijk en je gaat als het ware in de hele kersttijd van de ene tafel naar de andere. Het feesten begint op la Vigilia de Natale, op 24 december dus, en dan gaan de katholieken natuurlijk naar de middernachtmis.
Er worden echter vooraf traditioneel 7 tot wel 13 visgerechten gegeten, waaronder zeepaling, gegrattineerde mosseltjes, calamari fritti, pasta vongole of linguine met ansjovis of zeevruchten. Er is ook de traditionele stokvis, de baccalà. In sommige noordelijke bergstreken is er de tacchino, de gevulde kalkoen met kastanjes. Er steken uren voorbereiding in het feestmaal!
Ceppo bij het Vaticaan
Na de mis eten de Italianen nog een zoet nagerecht zoals panettone. Deze van oorsprong Milanese cake is rijkelijk gevuld met gedroogd fruit en is in tulbandvorm gemaakt. De pandoro is dan weer afkomstig van Verona en is een zoet kerstbrood met veel boter.
Er is ook de Italiaanse noga, de torrone, met gedroogd fruit en noten, en is meestal door la mama zelf gemaakt. Alles wordt weggespoeld met spumante…
De Italianen zijn echte familiemensen en zitten tijdens de kerstperiode uren aan tafel.
Menu op 25 december
tacchino
Na zo’n overvloedige maaltijd op kerstavond is er geen plaats meer voor een kerstontbijt… enkel een koffietje met een biscotto kan er nog bij om de overbrugging naar het ‘pranzo natalizio’ te maken. Die kerstlunch is ook erg uitgebreid en begint met een reeks antipasti en de traditionele ‘cappelletti in brodo’, tortelinni in hete bouillon. Dan volgt een overschotel met pasta, meestal een heerlijke lasagne. Alle pasta is uiteraard handgemaakt…
panettone
Het hoofdgerecht bestaat uit een vleesgerecht zoals de traditionele gevulde kalkoen, een rollade of kwartels en zeker een tweede vleesgerecht, meestal een pollo arrosto, een gebraden kip. Natuurlijk zijn er verschillende bijgerechten onder de vorm van groenten.
Als nagerecht zie je weer de panettone of pandoro, maar ook een hele reeks andere zoetigheden verschijnen. Er is veel wijn en zoete likeur en natuurlijk een sterke koffie om de maag weer op orde te brengen.
La Befana en Urbi et Orbi
La befana
De Italiaanse kinderen krijgen natuurlijk ook cadeautjes! Op 25 december komt ‘Babbo Natale’, een geïmporteerde traditie. Het is een kerstman die met een arrenslee uit het noorden komt. Volwassenen geven elkaar vaak huishoudartikelen, juwelen en parfum als cadeau. Een panettone meebrengen naar het kerstfeest is ook een must!
Paus Franciscus zegent de stad en de wereld
De ‘Befana’ is dan weer wél origineel Italiaans! Op 6 januari komt zij langs op haar bezemsteel, op zoek naar het kerstkind, en brengt bij de brave kinderen veel snoepgoed. Voor sommigen is ze een soort heks, maar je noemt haar natuurlijk nooit zo in het openbaar !!! Anders krijg je kool of donker snoep !
Op 26 december, op San Stefano, blijven de winkels dicht en eten de Italianen zoals op een zondag en er zijn natuurlijk altijd nog wel restjes van het kerstmenu…
In Rome heb je ook de grote kerkelijke vieringen, met het pauselijke Urbi et Orbi op het Sint-Pietersplein als hoogtepunt! De Paus zegent de stad en de wereld en je kan de internationale kerstwensen via de tv volgen.
printispower.wordpress.com 