29 december : de moord op Raspoetin – de geboorte van Mary Tyler Moore – het overlijden van Ivo Van Damme – Gelukkige verjaardag Peter Koelewijn

29 december : nog 2 dagen en we gaan het nieuwe jaar in. Heb je al goede voornemens gemaakt? Ligt je abonnement voor de fitness al klaar om al die extra kilootjes er weer af te trainen? Of raakt het allemaal je koude kleren niet? In elk geval: Print is Power grasduint voor jou in de geschiedenis op zoek naar opmerkelijke gebeurtenissen en personen.

18de eeuws salon in Petit Trianon – Versailles

1721: de geboortedag van de Jeanne-Antoinette Poisson, beter bekend als de markiezin de Pompadour. Ze was wellicht de bekendste maîtresses van koning Lodewijk XV van Frankrijk. Ze was een intelligente vrouw met een zeer fijne smaak op het vlak van kunst. Tijdens de regering van Louis XV floreerde de rococo-stijl en Louis liet voor zijn geliefde het schitterende Petit Trianon bouwen, een lustpaviljoen in de tuinen van Versailles. Madame overleed in Versailles in 1764.

1800: de geboorte van de Amerikaanse uitvinder Charles Goodyear, die bekend geworden is door het vulkaniseren van rubber.(1844). Het principe wordt vooral toegepast in de autobandensector.

1890: Deze dag zal de geschiedenis ingaan als The Massacre at Wounded Knee, in South Dakota. Het ging om een aanval van de Amerikaanse Cavalerie op een uitgeputte en door de koude overmande stam indianen. De soldaten schoten van dichtbij met geweren en kanonnen op de zeer licht bewapende indianen en maakten zo meer dan 200 slachtoffers. Vooral vrouwen en kinderen lieten het leven in deze laffe aanval. De gesneuvelden liggen in een massagraf nabij Wounded Knee. In 1973 krijgt het voorval nog een staartje: een honderdtal jonge leden van de American Indian Movement roepen in Wounded Knee een Oglala Sioux Vrijstaat uit. Ze krijgen de steun van een aantal traditionele Sioux-leden die willen dat the Black Hills, aan hen beloofd in een overeenkomst van 1868, nu eindelijk worden overgedragen. Dat stootte op groot verzet bij de Amerikaanse overheid, die net bezig was met verdere onteigening van het gebied voor de exploitatie van delfstoffen. De autoriteiten stuurden gewapende eenheden ter plaatse en sneden o.a. de elektriciteit af om de bezetters tot overgave te dwingen. Af en toe vielen er schoten aan beide kanten, maar het kwam gelukkig niet tot grootschalig geweld. Na 73 dagen werd de bezetting gebroken en er werden zo’n 1200 arrestaties verricht. Na het einde van de bezetting werden echter nog 64 indianen onder duistere omstandigheden vermoord. De popgroep Redbone kwam in 1973 in de hitparade terecht met ‘We were all wounded at Wounded Knee’, dat als een aanklacht moest dienen tegen zowel de eerste laffe aanval als tegen het breken van de bezetting in 1973. (video). Ook in de film Hidalgo wordt verwezen naar the Massacre.

1911: Geboorte van de Duitse kernfysicus Klaus Fuchs. Hij groeide op in Duitsland en sloot zich aan bij het anti-nazistisch verzet. Hij emigreerde in 1933 naar Groot-Brittannië en werd Brits staatsburger in 1942. Van 1943 tot 1946 werkte hij in het geheim aan de voorbereidingen van het Amerikaanse atoomproject in Los Alamos in de VS. In 1949 wordt hij echter ontmaskerd als agent van de Sovjet-Unie en hij zou belangrijke info over de Amerikaanse atoombommen hebben doorgegeven aan de USSR, aan het begin van de Koude Oorlog. Hij werd veroordeeld tot 14 jaar gevangenis, maar kwam vrij in 1959. Hij vertrok naar Oost-Duitsland en werkte er voor verschillende Oost-Duitse atoomprojecten. Hij werd in 1986  in de DDR nog uitgeroepen tot ‘Voortreffelijkste Wetenschapper van het Volk’.  Hij overleed in Dresden in 1988.

Raspoetin: wonderdokter of charlatan?

1916: In de nacht van 28 op 29 december wordt Raspoetin (1869-1916) vermoord door de Russische prins Felix Joesoepov / Romanov in Petrograd. Raspoetin, wat ‘losbandig’ betekent in het Russisch,  staat vooral bekend als intrigant aan het hof van de laatste tsaar van Rusland, Nikolaas II. Hij zou, direct of indirect, mede verantwoordelijk zijn  voor de val van het tsarisme in 1917 en de opkomst van het bolsjewisme. Hij kwam in 1907 in contact met de koninklijke familie,  aan het ziekbed van de jonge tsarevitsj Aleksei, die aan hemofilie  (bloedziekte) leed. Na een reeks behandelingen door Raspoetin, voelde de kleine Aleksei zich plots veel beter. Raspoetin kon daardoor  aan het hof rekenen op een schare bewonderaars en kreeg zo meer en meer  invloed. Maar de Russische adel zag in hem een Duitse spion en wantrouwde hem hoe langer hoe meer. Daarop werd hij op 28 december naar de kelder van het huis van Felix Joesoepov gelokt. Die had samen met een arts een val gespannen om Raspoetin te vergiftigen met kaliumcyanide, maar dat plan mislukte. Raspoetin werd uiteindelijk beschoten tijdens een schermutseling en het lichaam belandde in de rivier de Nevka. Na drie dagen werd het opgevist en bij een autopsie komt aan het licht dat Raspoetin uiteindelijk verdronken is. Joesoepov vluchtte naar Parijs en begon samen met Coco Chanel een winstgevende samenwerking. En Raspoetin? In het Erotica Museum van Sint-Petersburg staat een ca. 30 cm lange penis op sterk water, waarvan beweerd wordt dat die van hem is…

1936: de geboorte van de Amerikaanse actrice en comédienne Mary Tyler Moore. Ze kwam de Amerikaanse en Europese huiskamers binnen via de sitcom ‘The Mary Tyler Moore Show’, een baanbrekende serie over een 30 jarige en vrijgezelle carrièrevrouw. Dat was voor die tijd, 1970-1977, een erg gewaagd thema, want de overgrote meerderheid aan belangrijke – en zeker komische- rollen werd immers vertolkt door mannen! Ze kreeg verschillende Emmy-awards voor deze langlopende serie. Nadien won ze nog een Oscar voor haar mooie rol in Ordinary People (1980).

1940: De geboorte van de Nederlands rocker Peter Koelewijn. In 1969 veroverde hij Nederland en Vlaanderen met de Boogiewoogie-klassieker ‘Kom van dat dak af!’. Nadien schreef hij vooral nummers voor andere artiesten, waaronder Connie Vandenbos en Bonnie St. Claire. (video)

1946: In Londen wordt Marianne Faithfull geboren. Ze begon haar zangcarrière in 1964 met het breekbare ‘As tears go by’, geschreven door Mick Jagger en Keith Richards van The Stones. Tijdens haar relatie met Jagger raakte ze verslaafd aan drugs. Ze verdween even van het toneel om af te kicken en ze maakte haar rentree in 1979 met Broken English en The Ballad of Lucy Jordan. Haar stem is dan al volwassener en meer doorleefd geworden. In 2006 wordt er borstkanker vastgesteld in een vroeg stadium en ze wordt geopereerd. In 2007 staat ze er opnieuw als Irina Palm, in de gelijknamige film, als oma die geld gaat verdienen in een sexclub om de behandeling van haar zieke kleinzoon te kunnen bekostigen.

1976: De Belgische atletiekbelofte Ivo Van Damme (22) overlijdt na een tragisch verkeersongeluk. Hij wordt beschouwd als één van de beste middellangeafstandslopers uit de Belgische atletiekgeschiedenis. Hij specialiseerde zich eerst  in de 1500 en de 3000 meter, maar legde zich later toe op de 800 m. Hij verbrak in 1975 het 20 jaar oude record van Roger Moens op die afstand  zelfs 2 maal. Op de Zomerspelen van 1976 in Montreal, Canada, pakte hij 2 maal zilver: op de 800 en de 1500 meter. Hij werd verkozen tot Sportman van het Jaar 1976, maar zou de prijs niet zelf meer in ontvangst kunnen nemen. Hij overleed onderweg naar huis van een stage in Frankrijk, tijdens een  auto-ongeval. Een jaar later werd ‘de Memorial’ voor het eerst ingericht in Brussel, ter nagedachtenis van een veelbelovend sportman. Het sportevenement is vandaag uitgegroeid tot één van de belangrijkste atletiekmeetings ter wereld.

2005: Radiostem Julien Put overlijdt aan de gevolgen van keelkanker, op 67-jarige leeftijd. Hij was dé radiostem van BRT Omroep Brabant vanaf 1972. Hij kon met zijn warme stem menig luisteraar aan de radio gekluisterd houden. Bekende programma’s waren ‘Harbalorifa’, ‘Het Spiegelpaleis’ en ‘ De Gewapende Man’. Julien Put had ook een onovertroffen gevoel voor humor en werkte samen met Walter Capieau, Frank Dingenen en Dré Steemans.

 

Plaats een reactie